Szybka powtórka: Wybór Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jest najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej oraz gwarantem ciągłości władzy państwowej. Czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium. W ramach niniejszych rozważań przypomnimy podstawowe kwestie związane z wyborem Prezydenta Rzeczypospolitej. Szczegółowe zasady, jak też tryb zgłaszania kandydatów i przeprowadzania wyborów oraz warunki ważności wyboru określa ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy.

Zarządzenie wyborów

 

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: „Prezydent”) jest wybierany przez Naród w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i w głosowaniu tajnym. Wybory zarządza Marszałek Sejmu nie wcześniej niż na 7 miesięcy i nie później niż na 6 miesięcy przed upływem kadencji urzędującego Prezydenta i wyznacza ich datę na dzień wolny od pracy przypadający nie wcześniej niż na 100 dni i nie później niż na 75 dni przed upływem kadencji urzędującego Prezydenta. W razie opróżnienia urzędu Prezydenta Marszałek Sejmu zarządza wybory nie później niż w czternastym dniu po opróżnieniu urzędu i wyznacza datę wyborów na dzień wolny od pracy przypadający w ciągu 60 dni od dnia zarządzenia wyborów.

 

Marszałek Sejmu zarządza wybory Prezydenta w drodze postanowienia. Postanowienie Marszałka Sejmu podaje się do publicznej wiadomości i ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej najpóźniej w 3 dniu od dnia zarządzenia wyborów.

 

 

Organ wyborczy

 

Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej przeprowadzają:

• Państwowa Komisja Wyborcza;
• okręgowe komisje wyborcze;
• obwodowe komisje wyborcze.

 

Powtórz sPrawnie, skutecznie i przyjemnie zagadnienia z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zaloguj się lub zarejestruj »

P.S. Podobno: "Człowiek uczy się przez pół życia, żeby przez drugą połowę mógł mieć co zapominać."

 

Zasady szczególne

 

Na Prezydenta może być wybrany obywatel polski, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 35 lat i korzysta z pełni praw wyborczych do Sejmu. Kandydata zgłasza co najmniej 100000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu. Na Prezydenta wybrany zostaje kandydat, który otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska wymaganej większości, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie. W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali kolejno największą liczbę głosów. Jeżeli którykolwiek z tych dwóch kandydatów wycofa zgodę na kandydowanie, utraci prawo wyborcze lub umrze, w jego miejsce do wyborów w ponownym głosowaniu dopuszcza się kandydata, który otrzymał kolejno największą liczbę głosów w pierwszym głosowaniu. W takim przypadku datę ponownego głosowania odracza się o dalszych 14 dni. Na Prezydenta wybrany zostaje kandydat, który w ponownym głosowaniu otrzymał więcej głosów.

 

Przysięga

 

Nowo wybrany Prezydent obejmuje urząd po złożeniu przysięgi. Przysięga w brzmieniu: "Obejmując z woli Narodu urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji, będę strzegł niezłomnie godności Narodu, niepodległości i bezpieczeństwa Państwa, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą dla mnie zawsze najwyższym nakazem" z ewentualnym dodaniem zdania "Tak mi dopomóż Bóg" musi być złożona wobec Zgromadzenia Narodowego w ostatnim dniu urzędowania ustępującego Prezydenta. Jednakowoż w razie wcześniejszego opróżnienia urzędu Prezydenta przysięgę składa się wobec Zgromadzenia Narodowego w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia uchwały Sądu Najwyższego o stwierdzeniu ważności wyborów w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.

 

Szczególne zadanie Sądu Najwyższego

 

Wyborcy przysługuje prawo zgłoszenia do Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności wyboru Prezydenta na zasadach określonych w Kodeksie wyborczym. W razie stwierdzenia nieważności wyboru Prezydenta przeprowadza się nowe wybory.

 

Podstawa prawna
Art. 126, art. 127, art. 128, art. 129 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483 ze zm.).
Art. 287, art. 288, art. 289, art. 290, art. 291, art. 294 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2011 r., Nr 21, poz. 112 ze zm.).