Nowe regulacje prawa zamówień publicznych

Najważniejsze założenia nowej ustawy

Najważniejsze propozycje zawarte w projekcie to:

1. wprowadzenie podstawy prawnej do stworzenia polityki zakupowej państwa, która będzie narzędziem do realizacji polityki gospodarczej;
2. zwiększenie roli planowania w zamówieniach publicznych;
3. uproszczenie w postępowaniach powyżej i poniżej progów unijnych - wprowadzenie podstawowej procedury uproszczonej;
4. zrównoważenie stron w umowach w sprawie zamówienia publicznego,
5. wprowadzenie obowiązku oceny umowy  w przypadku wystąpienia problemów z jej wykonaniem;
6. zniesienie odpowiedzialności solidarnej wykonawców w  trybie partnerstwa innowacyjnego;
7. wprowadzenie obowiązku stosowania zaliczek lub częściowych płatności w umowach powyżej 12 miesięcy;
8. usprawnienie postępowania skargowego na orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej (KIO):
9. wprowadzenie mechanizmu ugodowego załatwiania największych sporów między wykonawcą a zamawiającym na etapie wykonywania umowy; strony będą mogły zwrócić się do Sądu Polubownego przy Prokuratorii Generalnej RP o szybkie rozstrzygnięcie sporu, zanim trafi on na drogę sądową, będzie to sposób tańszy i szybszy od sądu: rozwiązanie sporu nastąpi w ciągu dwóch miesięcy i umożliwi kontynuowanie realizacji umowy;
10.  usprawnienie systemu kontroli;
11. wzmocnienie roli prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w przygotowywaniu i propagowaniu dobrych praktyk i wzorców dokumentów, które będą stanowiły wsparcie dla zamawiających.

Nowa ustawa liczyć ma 678 artykułów. 

Polityka zakupowa państwa

Zgodnie z projektowanych art. 22 ustawy, polityka zakupowa państwa określa priorytetowe działania Rzeczypospolitej Polskiej w obszarze zamówień publicznych, a także pożądany kierunek działań zamawiających w zakresie udzielanych zamówień, który obejmuje w szczególności zakup innowacyjnych lub zrównoważonych produktów oraz usług, z uwzględnieniem:

1. aspektów normalizacyjnych;
2. kalkulacji kosztów w cyklu życia produktów;
3. społecznej odpowiedzialności przedsiębiorców;
4. upowszechniania dobrych praktyk i narzędzi zakupowych.

W polityce zakupowej państwa, określając planowane działania administracji rządowej, uwzględnia się cele i kierunki określone w średniookresowej strategii rozwoju kraju. Politykę zakupową państwa opracowuje się raz na 4 lata, a przyjmuje ją Rada Ministrów, w drodze uchwały, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki.

Zwiększenie roli planowania w zamówieniach publicznych

Zwiększenie roli planowania w zamówieniach publicznych nastąpić ma przez:

• wprowadzenie obowiązku dokonania analizy przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia;
• nałożenie na centralne organy administracji rządowej obowiązku określenia strategii zarządzania dla poszczególnych kategorii zakupowych oraz wskazanie zamówień stanowiących realizację polityki państwa;
• wprowadzenie obowiązku aktualizacji rocznych planów postępowań;
• koncentrację ogłoszeń o zamówieniach w oficjalnym publikatorze, tj. Biuletynie Zamówień Publicznych (poniżej progów UE) oraz Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (o wartości równej i powyżej progów UE);
• zwiększenie znaczenia dialogu z wykonawcami na etapie przygotowania postępowania;
• wprowadzenie do ustawy zasady efektywności.

Zrównoważenie stron w umowach w sprawie zamówienia publicznego

Zrównoważenie stron w umowach w sprawie zamówienia publicznego ma nastąpić poprzez:

• określenie zasad kształtowania umów;
• wprowadzenie katalogu klauzul niedozwolonych, np.  dotyczących nadmiernych kar umownych;
• określenie obowiązkowych postanowień umownych;
• wprowadzenie nowych zasad waloryzacji wynagrodzenia opartych o ceny materiałów.

Usprawnienie postępowania skargowego na orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej

Usprawnienie postępowania skargowego na orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) spowoduje:

• obniżenie opłaty od skargi na orzeczenie KIO,
• wydłużenie terminu na wniesienie skargi na orzeczenie KIO;
•  utworzenie jednego sądu ds. zamówień publicznych.

Usprawnienie systemu kontroli

Usprawnienie systemu kontroli przybierze postać przede wszystkim:

• utworzenia Komitetu do spraw Kontroli w Zamówieniach Publicznych, który będzie pełnić rolę forum wymiany informacji i współpracy pomiędzy organami kontroli,
• wspólnych przepisów ogólnych dotyczących kontroli zamówień publicznych,
• przeprowadzania kontroli na podstawie analizy ryzyka naruszenia prawa,
• obowiązku publikacji wytycznych dotyczących prowadzenia kontroli przez organy kontroli.

Wejście w życie nowej ustawy Prawo zamówień publicznych

Zaproponowane przepisy mają obowiązywać 1 stycznia 2021 r.

Podstawa prawna:
projekt ustawy Prawo zamówień publicznych
projekt ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo zamówień publicznych