7 rzeczy, które należy wiedzieć o ... zawodzie kuratora sądowego

Kto może zostać zawodowym kuratorem sądowym?

Kuratorem zawodowym może być mianowany ten, kto:

1. posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
2. jest nieskazitelnego charakteru;
3. jest zdolny ze względu na stan zdrowia do pełnienia obowiązków kuratora zawodowego (do określania stanu zdrowia wymaganego do podjęcia obowiązków kuratora zawodowego lub aplikanta kuratorskiego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące przeprowadzania badań kandydatów do objęcia urzędu sędziego);
4. ukończył wyższe studia magisterskie z zakresu nauk pedagogiczno-psychologicznych, socjologicznych lub prawnych albo inne wyższe studia magisterskie i studia podyplomowe z zakresu nauk pedagogiczno-psychologicznych, socjologicznych lub prawnych;
5. odbył aplikację kuratorską;
6. zdał egzamin kuratorski.

Minister Sprawiedliwości, na wniosek prezesa sądu okręgowego, może jednak, w szczególnie uzasadnionych wypadkach, zwolnić od obowiązku odbycia aplikacji kuratorskiej i złożenia egzaminu kuratorskiego.

Jakie są stopnie służbowe dla kuratorów zawodowych?

Stopnie służbowe dla kuratorów zawodowych to:

1. kurator zawodowy;
2. starszy kurator zawodowy;
3. kurator specjalista.

Stopnie służbowe nadaje prezes sądu okręgowego na wniosek kuratora okręgowego, z tym, że wyższy stopień służbowy można nadać po 3 latach wyróżniającej się pracy, od dnia poprzedniego awansu. W szczególnie uzasadnionych wypadkach okres ten może być skrócony.

Czas pracy kuratora zawodowego

Czas pracy kuratora zawodowego określony jest wymiarem jego zadań. Kurator wykonuje obowiązki służbowe w terenie oraz pełni dyżury sądowe ustalone przez prezesa sądu rejonowego po zasięgnięciu opinii kierownika zespołu kuratorskiej służby sądowej.

Ile zarabia zawodowy kurator sądowy?

Ustawa budżetowa na 2017 rok ustala w art. 14 kwotę bazową dla zawodowych kuratorów sądowych w wysokości 1873,84 zł. Wynagrodzenie zasadnicze kuratorów zawodowych ustala się przy zastosowaniu mnożnika kwoty bazowej, określonej w załączniku nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie wynagrodzeń kuratorów zawodowych i aplikantów kuratorskich (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1547).

Uwzględniając mnożnik kwoty bazowej:

1. kurator zawodowy otrzyma 3447, 87 zł wynagrodzenia zasadniczego
2. starszy kurator zawodowy otrzyma 4010, 02 zł wynagrodzenia zasadniczego
3. kurator specjalista otrzyma 4570,71 zł wynagrodzenia zasadniczego.

Poza wynagrodzeniem zasadniczym kuratorzy otrzymują dodatki, np. dodatek patronacki, dodatek funkcyjny czy dodatek za pracę terenową.

Aplikant kuratorski otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 2060,56 złotych.

Ile trwa aplikacja kuratorska?

Aplikacja kuratorska trwa rok. W uzasadnionych wypadkach prezes sądu okręgowego, po zasięgnięciu opinii kuratora okręgowego, może skrócić aplikację kuratorską do 9 miesięcy, jeżeli aplikant został w tym okresie należycie przygotowany do egzaminu kuratorskiego, uzyskując pozytywną ocenę z przebiegu aplikacji. Czas trwania aplikacji może zostać przedłużony na wniosek aplikanta na czas nie dłuższy niż 6 miesięcy, jeżeli aplikant nie przystąpił do egzaminu lub nie zdał go w pierwszym terminie.

Prezes sądu okręgowego, po zasięgnięciu opinii kuratora okręgowego, zatrudnia aplikanta kuratorskiego na podstawie umowy o pracę, zawartej na czas określony, uwzględniając możliwość jej rozwiązania przed upływem terminu. W uzasadnionych wypadkach prezes sądu okręgowego, po zasięgnięciu opinii kuratora okręgowego, może bowiem rozwiązać umowę z aplikantem kuratorskim w terminie wcześniejszym, jeżeli przebieg aplikacji wskazuje nieprzydatność aplikanta do kuratorskiej służby sądowej.

Aplikacja kuratorska ma na celu:

1. praktyczne zapoznanie aplikanta z organizacją i działalnością sądu, zakładów dla nieletnich, placówek opiekuńczo-wychowawczych i leczniczo-terapeutycznych oraz zakładów penitencjarnych;
2. teoretyczne oraz praktyczne zaznajomienie aplikanta z zadaniami kuratora sądowego;
3. pogłębienie wiedzy aplikanta z zakresu metodyki pracy kuratorskiej;
4. sprawdzenie przydatności aplikanta do wykonywania zawodu kuratora.

Co istotne, aplikant kuratorski pozostaje pod patronatem kuratora zawodowego wyznaczonego przez kierownika zespołu kuratorskiego. Patron aplikanta kuratorskiego:

1. ustala w porozumieniu z kierownikiem zespołu plan przebiegu aplikacji;
2. nadzoruje pracę aplikanta;
3. opiniuje aplikanta.

Jakie są obowiązki aplikanta kuratorskiego?

Aplikant kuratorski jest obowiązany do:

1. uczestnictwa w szkoleniu (teoretycznym, ze szczególnym uwzględnieniem metodyki pracy kuratora sądowego, organizacji wymiaru sprawiedliwości, przepisów prawnych dotyczących działalności kuratorów sądowych, a także innych wiadomości potrzebnych do wykonywania zawodu kuratora sądowego, oraz praktycznym, ze szczególnym uwzględnieniem udziału w rozprawach sądowych i w wysłuchiwaniu nieletnich przez sędziego);
2. dokonywania oceny przebiegu spraw znajdujących się w postępowaniu rozpoznawczym i wykonawczym w ramach pracy zespołu;
3. zapoznania się z rejonem pracy kuratora - patrona oraz zadaniami wynikającymi z jego zakresu czynności;
4. przyswojenia zasad prowadzenia dokumentacji kuratorskiej;
5. nawiązywania kontaktów z instytucjami zajmującymi się wychowaniem, profilaktyką i resocjalizacją;
6. zapoznawania się z organizacją i formami pracy ośrodka kuratorskiego;
7. udziału w posiedzeniach zespołu i naradach organizowanych dla kuratorów sądowych;
8. wykonywania innych czynności zleconych przez przełożonych.

Egzamin kuratorski

Aplikant kuratorski składa egzamin kuratorski przed komisją egzaminacyjną, którą powołuje prezes sądu okręgowego. Komisja egzaminacyjna składa się z przewodniczącego, którym jest prezes sądu okręgowego bądź wyznaczony przez niego wiceprezes, oraz trzech członków: sędziego, kuratora okręgowego i kuratora zawodowego. Prezes sądu okręgowego może powołać do składu komisji inne osoby, które zawodowo zajmują się kuratelą sądową, za ich zgodą - w liczbie nieprzekraczającej połowy składu komisji określonego wyżej. O składzie komisji egzaminacyjnej oraz terminie i miejscu egzaminu przewodniczący zawiadamia członków komisji oraz podlegających egzaminowi aplikantów co najmniej na miesiąc wcześniej.

Egzamin kuratorski odbywa się w terminie wyznaczonym przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, w miesiącu poprzedzającym upływ okresu aplikacji. Egzamin pisemny odbywa się w obecności i pod nadzorem co najmniej 2 członków komisji egzaminacyjnej, a egzamin ustny - przed komisją egzaminacyjną.

Ustalono następującą skalę ocen:

1. pozytywne (bardzo dobra, dobra, dostateczna);
2. niedostateczna.

W razie niedostatecznego wyniku egzaminu aplikant może przystąpić jeden raz do ponownego jego składania, w ciągu 6 miesięcy od dnia egzaminu poprzedniego.

Egzamin pisemny polega na opracowaniu analizy akt sprawy oraz przygotowaniu stosownego wniosku procesowego lub innego pisma, którego przygotowanie należy do zadań kuratora sądowego. Uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego jest warunkiem dopuszczenia do egzaminu ustnego. Egzamin ustny obejmuje sprawdzenie znajomości metodyki pracy kuratora sądowego, organizacji wymiaru sprawiedliwości, przepisów prawnych dotyczących działalności kuratorów sądowych oraz innych wiadomości potrzebnych do wykonywania zawodu kuratora sądowego.

Podstawa prawna:
Art. 4, art. 5, art. 7, art. 8, art. 13, art. 14, art. 71, art. 72, art. 73, art. 75, art. 78, art. 79, art. 80, art. 81, art. 82, art. 83 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 795 ze zm.).
Art. 14 ustawy budżetowej na rok 2017 z dnia 16 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r., poz. 108).