Rząd przyjął przepisy dotyczące programu 'Studia dla wybitnych'

Podstawy prawne do ustanowienia i realizacji programu „Studia dla wybitnych” stworzyła nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podpisana w czerwcu br. przez prezydenta. Realizacja programu wymagała jednak jeszcze podjęcia przez Radę Ministrów uchwały ustanawiającej program oraz wydania rozporządzenia obejmującego warunki realizacji programu. Ich projekty przygotowało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW).

Jak przypomniano w komunikacie CIR po posiedzeniu rządu, program „Studia dla wybitnych” zapewni szczególnie uzdolnionym studentom sfinansowanie z budżetu państwa studiów magisterskich na najlepszych uczelniach na świecie. Rozwiązanie to wychodzi naprzeciw obietnicy złożonej przez premier Ewę Kopacz w exposé, w którym zapowiedziała, że młodzi, zdolni Polacy będą mieli możliwość studiowania na renomowanych uczelniach zagranicznych.

Program będzie realizowany w latach 2016-2025. Przewiduje się, że w tym okresie skorzysta z niego ok. 700 studentów. Resort nauki zakłada, że w latach 2016-2022 do programu będzie przystępowało do 100 studentów rocznie. Program ruszy od roku akademickiego 2016/2017.

Na realizację programu z budżetu państwa zostanie przeznaczone ponad 336,5 mln zł. Z programu będą mogli skorzystać studenci, którzy ukończyli trzeci rok jednolitych studiów magisterskich i absolwenci studiów pierwszego stopnia (posiadający licencjat).

"Sukcesy w nauce i badaniach zależą teraz od aktywnego udziału w światowym obiegu wiedzy. Współpraca środowisk naukowców z różnych krajów umożliwia podniesienie innowacyjności i postęp cywilizacyjny. Dzięki programowi +Studia dla wybitnych+ ambitni i utalentowani studenci będą mogli wykorzystać w Polsce wiedzę zdobytą za granicą" – skomentowała po wtorkowym posiedzeniu rządu minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Lena Kolarska-Bobińska, cytowana w komunikacie MNiSW.

Listę zagranicznych uczelni wybranych do programu będzie ustalał minister nauki i szkolnictwa wyższego na podstawie najnowszego Akademickiego Rankingu Uniwersytetów Świata (tzw. rankingu szanghajskiego). Na listę resortu trafią uczelnie, które znajdują się na piętnastu najwyższych pozycjach tego rankingu i na dziesięciu najwyższych pozycjach każdej z pięciu list branżowych tego rankingu.

Osoba, która podejmie studia za granicą, będzie mogła otrzymać z programu fundusze na pokrycie kosztów: czesnego w zagranicznej uczelni, zakwaterowania i utrzymania w ciągu roku akademickiego, dwóch przejazdów w ciągu roku akademickiego do kraju studiowania i z powrotem, polisy ubezpieczeniowej od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz polisy ubezpieczenia zdrowotnego.

Uczestnik programu będzie musiał informować ministra o okolicznościach mających wpływ na prawo do pomocy finansowej i obowiązek jej zwrotu. Pomoc finansową udzieloną w ramach programu trzeba będzie zwrócić, np. gdy studia nie zostaną ukończone z przyczyn leżących po stronie uczestnika.

Uczestnik programu będzie zwolniony ze zwrotu udzielonego mu wsparcia, gdy w ciągu 10 lat od ukończenia studiów na zagranicznej uczelni przepracuje w Polsce łącznie 5 lat, odprowadzając przez ten okres składki na ubezpieczenia: społeczne i zdrowotne. Zwolnienie ma dotyczyć także tych, którzy ukończą w Polsce studia doktoranckie. Ponadto, uczestnik programu nie będzie musiał zwracać pomocy, jeśli nie podejmie lub nie ukończy studiów – z przyczyn od niego niezależnych.

Resort nauki do 31 października każdego roku, będzie ogłaszał nabór kandydatów do programu. Ocenę formalną wniosków przeprowadzi minister, a merytoryczną – Kapituła Programu. Pomoc finansową będzie przyznawał minister, na podstawie listy rankingowej kandydatów, po dokonaniu kalkulacji kosztów studiów, aż do wyczerpania środków w danym roku.

Uchwała i rozporządzenie, określające szczegółowe warunki realizacji programu „Studia dla wybitnych”, wchodzą w życie z dniem następującym po dacie ogłoszenia.